رابطه حریم شخصی و موفقیت خانواده
مجله ی موفقیت و سلامت آبی این بار قصد دارد درباره ی مهم ترین عاملی که در موفقیت خانواده نقش دارد با شما صحبت کند. حفظ حریم شخصی مهم ترین عامل موفقیت در روابط خانوادگی است. حال باید بدانیم، حریم شخصی چیست؟ چطور ساخته می شود؟ چطور حفظ می شود؟ و تا چه حد اهمیت دارد؟
حریم شخصی در روابط یعنی چه؟
مرزهای سالم شخصی، یعنی پذیرفتن مسئولیت عملکرد و احساسات خود، به علاوه ی نپذیرفتن مسئولیت احساسات و عملکرد دیگران. بدین ترتیب افرادی که مرزهای مشخصی در روابط خود ندارند، به دو دسته تقسیم می شوند.
اولین دسته: افرادی که خود را درگیر احساسات و عملکرد دیگران کرده و خودشان را مسئول آن ها می دانند.
دومین دسته: افرادی که از دیگران انتظار دارند، مسئولیت احساسات و عملکرد آن ها را بپذیرند.
نکته ی جالبی وجود دارد که به صورت طبیعی این افراد در روابط در کنار یکدیگر قرار می گیرند. حال به مثال زیر توجه کنید:
تو حق نداری بدون من با دوستات بیرون بری، میدونی که من از تنها بودن خوشم نمیاد. باید توی خونه پیش من بمونی. واکنش همسر: ببخشید رفقا من امشب نمی تونم بیام. همسرم وقتی تنها بیرون میرم، خیلی عصبانی میشه.
همان طور که مشاهده می کنید، یک طرف انتظار دارد که مسئولیت احساساتش را دیگری به عهده بگیرد، و طرف دیگر مسئولیت احساس دیگری را به عهده گرفته است.
این نوع مشکلات عموما بیشترین معضل را در سطح خانوادگی ایجاد می کنند. چون نهایت مشکل در یک رابطه ی عاطفی، جدایی است. اما کسی نمی تواند پدر و مادرش را کنار بگذارد. در واقع کسانی که با والدین خود این مشکل را دارند در روابط عاطفی خود با همسر نیز دچار همین مشکل خواهند شد. این روابط شبیه ترن هوایی است. یا اوضاع خیلی خوب است یا خیلی بد. همواره نوسان بین این دو حالت وجود دارد و به نقطه ی تعادل نمی رسد.
کسانی که دیگران را به خاطر احساسات و رفتارشان سرزنش می کنند، تصور می کنند با این کار عشق و توجهی که احتیاج دارند را به دست می آورند. یعنی اگر دائما نقش قربانی را بازی کنند، سرانجام یک نفر آن ها را نجات خواهد داد. در عوض کسانی که همیشه مسئولیت احساسات و رفتار دیگران را به عهده می گیرند، همیشه به دنبال این هستند که کسی را پیدا کنند و نجات دهند. تصور می کنند اگر همسر خود را نجات دهند، عشق و محبتی که نیاز دارند را دریافت می کنند.
این دقیقا مشخصه ی یک رابطه بر مبنای وابستگی می باشد. یعنی یک رابطه که دو نفر آن را تشکیل می دهند که هیچ کدام توانایی مشخص کردن مرزهای شخصی خود را ندارند. موفقیت خانواده در این روابط غیر ممکن است. کاملا قابل پیش بینی است که این دو دسته به سمت هم کشش خواهند داشت. اما یک چرخه ی باطل در این روابط ایجاد می شود. قربانی مدام مشکل ایجاد می کند و ناجی او را نجات می دهد. هر دو طرف در پشت پرده به دنبال جلب محبت دیگری از روی نیاز و وابستگی هستند به همین دلیل هیچ ارزش و جذابیتی نداشته و کاملا رابطه ی بین آن ها ویران می شود.
در شرایط عادی و طبیعی اگر ناجی واقعا به قربانی اهمیت دهد، باید به جای نجات او، بگوید: تو نباید بابت مشکلات خود دیگران را سرزنش کنی در حالی که خودت باید مشکلت را حل کنی. در حالت برعکس نیز اگر قربانی واقعا به ناجی اهمیت دهد باید به او بگوید: این مشکل من است و لازم نیست که تو آن را حل کنی. این تعریف دوست داشتن واقعی است. موفقیت خانواده نیز در گرو همین تعریف است.
مثال هایی از وجود مرزهای مشخص در روابط خانوادگی
مادر: وقتی تو و خواهرت توی هفته یک سر به من نمی زنید من خیلی ناراحت میشم و احساس تنهایی می کنم.
فرزند: مامان چرا بیشتر بیرون نمی ری؟ تو باید برای خودت دوستانی پیدا کنی.
مادر: من دیگه سنی ازم گذشته و شما دو تا که بچه های من هستید باید بیشتر حواستون به من باشه.
فرزند: ما حواسمون به شما هست.
مادر: نه اصلا این طور نیست. من بیشتر وقتا تنهام.
فرزند: مامان، من خیلی دوستت دارم و هر وقت که به من نیاز داشته باشی خودم رو می رسونم. اما به هر حال شما خودت مسئول تنهایی خودت هستی و باید خودت ی راهی پیدا کنی. من و خواهرم راه حل مشکلات شما نیستیم.
در نتیجه برای موفقیت خانواده، همواره حد و مرز شخصی خود را حفظ کنید.
